Notatka ze spotkania przedstawicieli KSPT PTTK z dyrektorami parków narodowych

                                                                                                          Warszawa dnia 6 listopada 2012r.


 

Notatka ze spotkania przedstawicieli KSPT PTTK z dyrektorami parków narodowych


W dniu 5 listopada 2012r. w siedzibie Wolińskiego Parku Narodowego w Międzyzdrojach przedstawiciele KSPT PTTK gościli na naradzie dyrektorów parków narodowych. Ze strony parków narodowych w naradzie uczestniczyli: p. Janusz Zaleski – Podsekretarz Stanu, Główny Konserwator Przyrody w Ministerstwie Środowiska, p. Nina Dobrzyńska – Dyrektor Departamentu Leśnictwa i Ochrony Przyrody w Ministerstwie Środowiska, p. Anna Klisowska – Zastępca Dyrektora Departamentu Leśnictwa i Ochrony Przyrody w Ministerstwie Środowiska, p. Wojciech Hurkała – Naczelnik Wydziału Parków Narodowych w Ministerstwie Środowiska, Dyrektorzy Parków Narodowych (wszyscy z wyjątkiem dyrektora Bieszczadzkiego PN). Ze strony KSPT udział wzięli: kol. Barbara Kopydłowska-Kaczorowska, kol. Jacek Delert, kol. Adam Jakubowski.
Do spotkania przedstawicieli środowiska przewodnickiego z dyrektorami parków narodowych doszło z inicjatywy KSPT. Miejsce, termin i zakres spraw będących przedmiotem spotkania został uzgodniony z p. Wojciechem Hurkałą – Naczelnikiem Wydziału PN w Ministerstwie Środowiska przez kol. Jacka Delerta odpowiedzialnego za kontakty z parkami narodowymi z ramienia KSPT. Celem spotkania było omówienie problemów z jakimi spotykają się przewodnicy przy oprowadzaniu wycieczek na terenach parków narodowych, sprawa szkoleń przewodników wykonywanych przez pracowników PN, sposób uzyskiwania licencji dla przewodników wydawanych przez poszczególne PN oraz stanowisko dyrektorów PN w sprawie deregulacji zawodu przewodnika w kontekście oprowadzania grup turystów po terenach PN.
Przedstawicieli KSPT powitał p. Janusz Zaleski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, który wyraził zadowolenie że doszło do spotkania, wskazał na chęć jak najlepszych kontaktów pomiędzy parkami narodowymi a  przewodnikami PTTK, doceniając wysokie umiejętności i profesjonalizm przewodników, wskazał że pracownicy parków nie byliby w stanie sami oprowadzić wszystkich grup turystów odwiedzających parki narodowe.
W imieniu środowiska przewodnickiego głos zabrał kol. Jacek Delert, który przedstawił zagadnienia nurtujące przewodników turystycznych przy zwiedzaniu i w kontaktach z pracownikami parków narodowych:
1.Pobieranie opłat za wstęp do PN od przewodników. W świetle aktualnie obowiązującej Ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. nie są przewidziane zwolnienia z opłat dla przewodników, dlatego apelujemy o uwzględnienie tego przy nowelizacji ustawy. Przewodnicy są ambasadorami parków narodowych i powinni być zwolnieni z opłaty za wstęp, to oni mają bezpośredni kontakt z turystami odwiedzającymi parki i powinni mieć możliwość łatwego wstępu do PN, również w celu doszkalania oraz sprawdzenia czy w parku nie nastąpiły istotne zmiany o których powinni wiedzieć.
2.Wydawanie licencji dla przewodników do oprowadzania po terenach PN. Czy jest jednolity sposób szkolenia, wysokość opłat, na jaki okres czasu wydawane są licencje, odnawianie licencji, czy regularne uczestnictwo w szkoleniach może skutkować automatycznym nadawaniem licencji, prośba o wydawanie licencji tylko dla przewodników posiadających aktualne uprawnienia państwowe.
3. Szkolenia dla przewodników turystycznych realizowane przez pracowników PN. Jaka jest regularność szkoleń, powtarzalność tematów, czy udział w odbyciu określonej ilości szkoleń może być podstawą do wydania licencji do oprowadzania po parku.
4.Deregulacja zawodu przewodnika turystycznego w kontekście oprowadzania po terenach PN. Czy dyrekcje PN widzą zagrożenia spowodowane oprowadzaniem po terenach parków przez osoby nieposiadające specjalistycznego przygotowania, bezpieczeństwo na szlakach parkowych, niedostateczna wiedza i umiejętności osób bez odbycia kursów czy szkoleń specjalistycznych, prośba o realistyczne przedstawienie sytuacji w przypadku wyrażania opinii i uzgodnień międzyresortowych.
5.Wyrażenie gotowości pomocy ze strony środowiska przewodnickiego przy  szkoleniu pracowników PN w zakresie metodyki prowadzenia grup turystycznych.
W odpowiedzi jako pierwszy głos zabrał p. Janusz Zaleski - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, który stwierdził że jak najbardziej wskazane byłoby zmienić obecny zapis w ustawie, aby można zrezygnować z pobierania opłat za wstępy do PN. Jednak dopóki nie ma takiego zapisu, dyrektorzy PN nie mają wielkiego pola manewru w tej sprawie.
Jako kolejny głos zabrał p. Andrzej Raj Dyrektor Karkonoskiego PN, który stwierdził że choć jest to działanie nieformalne to opłaty od przewodników nie są pobierane. Wejścia przewodników z grupami uznawane są za działalność dydaktyczną. Takie działanie ma tę zaletę, że przewodnicy prowadzą wycieczki przez bramy parku, gdzie pobierana jest opłata od osób wchodzących do parku, unika się tym samym niekontrolowanego wchodzenia grup do parku w innych miejscach, a pracownicy PN nie są w stanie skontrolować całego ruchu turystów oraz samemu obsłużyć wszystkich wycieczek, zwłaszcza w okresie wzmożonej ilości przyjazdu grup szkolnych. Karkonoski PN nie wprowadził specjalnych licencji dla przewodników, prowadzi za to intensywne szkolenia letnie i zimowe oraz profesjonalne szkolenia specjalistyczne np. ornitologiczne i inne. Dyrekcja parku dostrzega jak ważną rolę spełniają przewodnicy sudeccy, którzy promują park i zapewniają bezpieczeństwo turystów i dlatego przywiązuje tak dużą uwagę do wyżej wymienionych szkoleń aby przewodnicy mogli stale podnosić swoje umiejętności. Dyrektor stwierdził również, że obawia się deregulacji zawodu przewodnika, gdyż może to doprowadzić do zwiększenia zachowań niebezpiecznych, dlatego też jest całkowicie przeciwny procesowi deregulacji przewodników turystycznych.
Jako kolejny głos zabrał p. Paweł Skawiński Dyrektor Tatrzańskiego PN, który oświadczył że od przewodników nie są pobierane opłaty za wstęp. Współpraca z przewodnikami tatrzańskimi układa się dobrze, dyrekcja posiada dane czynnych przewodników. Wydawane są licencje dla przewodników z odpłatnością 30 zł na rok przy udziale w dwóch darmowych szkoleniach w ciągu roku. Dla przewodników którzy nie biorą udziału w tych szkoleniach odpłatność wynosi 100 zł na rok. Dyrekcja i pracownicy są otwarci na przeprowadzenie tych szkoleń i nie stanowi to problemu jeśli chodzi o Tatrzański PN. Dyrektor zasugerował aby zwrócić się z prośbą do ministra edukacji aby wydał odpowiedni przepis nakazujący wycieczkom szkolnym żeby były prowadzone przez przewodnika, co pomoże uniknąć sytuacji zagrożenia życia i zdrowia uczestników, jak to miało miejsce choćby w ostatnim czasie.
Jako kolejny głos zabrał p. Andrzej Czaderna Dyrektor Magurskiego PN, który oświadczył że próby zorganizowania szkolenia dla przewodników trwały od 3 lat. Obecnie udało się zorganizować takie szkolenie, które trwa 2 dni, materiały szkoleniowe są udostępnione w cenie szkolenia.
Jako kolejny głos zabrał p. Zdzisław Strupieniuk Dyrektor Roztoczańskiego PN, który oświadczył że od przewodników nie są pobierane opłaty za wstęp. Przeprowadzane jest dwudniowe szkolenie dla przewodników, po ukończeniu którego otrzymuje się licencję. Koszt to ok. 20 zł na rok.
Jako kolejny głos zabrał p. Konrad Wypychowski Dyrektor PN Ujście Warty, który oświadczył że pomimo zaproszeń dyrekcji nie pojawiają się wycieczki z PTTK. Stwierdził również, że teren parku jest dosyć specyficzny a przez to wycieczki realizują program typowy dla terenów zalewowych to jest obserwacja ptaków i rozpoznawanie ich gatunków.
Jako kolejny głos zabrał p. Andrzej Suchanek Dyrektor Ojcowskiego PN, który oświadczył że park ma charakter parku górskiego, organizowane są szkolenia dla przewodników zakończone egzaminem. Wydawane są licencje z odpłatnością 30 zł na dwa lata. Po dwóch latach trzeba odbyć kolejne szkolenie zakończone egzaminem. Trzykrotny udział w szkoleniu zwalnia z egzaminu przy kolejnym przedłużaniu licencji.
Jako kolejny głos zabrał p. Aleksander Belbot Zastępca Dyrektora Białowieskiego PN, który oświadczył że w parku obowiązują licencje a zostało to wymuszone przez rynek usług przewodnickich i firmy turystyczne, które domagają się aby po parku oprowadzali właśnie przewodnicy z licencjami. W parku przeprowadzane są szkolenia, które mają podnosić kwalifikacje przewodnickie, do przedłużenia licencji niezbędny jest udział w minimum 50% tych szkoleń. Koszt licencji to 120 zł na rok. Przewodnicy wchodzą do parku bezpłatnie i mają nieograniczony zasięg poruszania się po parku.
Jako kolejny głos zabrał p. Ryszard Modzelewski Dyrektor Narwiańskiego PN, który oświadczył że pracownicy parku biorą udział jako wykładowcy w szkoleniach dla przewodników organizowanych przez PTTK a także są członkami komisji egzaminacyjnych dla przewodników. Licencje były wydawane 5 lat temu, poprzedzało je tygodniowe szkolenie na temat ptaków, roślin i pływania po terenie parku. Od tamtej pory nie było zapotrzebowania na organizowanie tego typu szkolenia. Licencja jest bezpłatna, jest dążenie aby przewodnicy otrzymywali licencje bezterminowe.
Jako kolejny głos zabrał p. Janusz Korybo Dyrektor PN Gór Stołowych, który oświadczył że nie ma podstaw do zwolnienia przewodników z opłat, dlatego są one pobierane, chociaż chciałby w przyszłości od tego odstąpić.
Jako kolejna głos zabrała p. Katarzyna Woźniak Dyrektor Słowińskiego PN, która oświadczyła że nie ma podstaw do zwolnienia przewodników z opłat. Poza tym stwierdziła że przewodnicy prowadzą działalność zarobkową i opłaty są częścią kosztów prowadzenia ich działalności. W parku były prowadzone szkolenia, które skutkowały wydawaniem licencji ale ten system nie sprawdził się. W chwili obecnej tylko jeden przewodnik który otrzymał powyższą licencję oprowadza po terenie PN. Pani dyrektor stwierdziła także że ma złe doświadczenia jeśli chodzi o współpracę z przewodnikami PTTK.
Po wystąpieniach dyrektorów parków głos jeszcze zabrali przedstawiciele środowiska przewodnickiego w osobach kol. Barbary Kopydłowskiej-Kaczorowskiej, kol. Adama Jakubowskiego oraz kol. Jacka Delerta ustosunkowując się do przedstawionych wypowiedzi, przedstawiając jeszcze swoje uwagi i wnioski oraz dziękując za wystąpienia.
Na zakończenie głos zabrał p. Janusz Zaleski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, który podsumował spotkanie, uznał je za bardzo owocne gdyż obie strony mogły wymienić poglądy i oczekiwania odnośnie wzajemnej współpracy. Stwierdził także, że dopóki istnieją takie rozwiązania ustawowe jak obecnie nikt nie jest w stanie zwolnić dyrektorów z pobierania opłat. Wskazał za to na możliwość takiego postępowania jakie przyjęli między innymi dyrektorzy Andrzej Raj i Paweł Skawiński tj. działalność przewodników traktować jako dydaktyczną i nie pobierać od nich opłat za wstępy do PN. Gospodarz spotkania stwierdził także że dyrektorzy PN są otwarci na współpracę ze środowiskiem przewodnickim i  należy bezpośrednio z nimi kontaktować się i prowadzić rozmowy na nurtujące sprawy i tematy.
Członkowie KSPT którzy wzięli udział w spotkaniu uważają je za udane i konstruktywne. Udało się poruszyć ważne sprawy na styku przewodnicy – parki narodowe, przedstawiono nasze problemy, uwagi i zapytania, na które otrzymaliśmy konstruktywne odpowiedzi. Uzyskaliśmy zapewnienie rozważenia przez Ministerstwo Środowiska umieszczenia zapisu o zwolnieniu przewodników z opłat za wstępy do PN przy nowelizowaniu ustawy o ochronie przyrody. Ze spotkania płynie wniosek, że większość dyrektorów PN widzi w przewodnikach ważnych partnerów, doceniane są ich umiejętności i fachowa wiedza. Takie wsparcie dyrektorów PN rokuje duże szanse na jeszcze lepszy rozwój współpracy na przyszłość. Dodać należy że dyrektorzy parków którzy nie zabierali głosu (w większości parków nizinnych) mają dobre kontakty ze środowiskiem przewodnickim, nie są tam pobierane opłaty za wstęp, prowadzone są szkolenia (przykład: Woliński PN - Dyrektor Ireneusz Lewicki, Kampinoski PN - Dyrektor Jerzy Misiak).
 

Sporządził: Jacek Delert

 

Ostania zmiana: 21-11-2012 o 18:40